سوالات شرعي راجع به سجده

سوالات شرعي راجع به سجده

مجموعه: احكام ديني

سجده بر مواد معدنى؛ مانند طلا، نقره، عقيق و فيروزه، صحيح نيست.

سوال: بر چه چيزهايي سجده كردن صحيح است؟
قاعده كلي در اين‌ زمينه آن است كه سجده بر زمين و هر آنچه از زمين مي‌رويد صحيح است؛ با اين شرط كه آنچه از زمين روييده، مورد استفاده خوراكي يا پوشاكي انسان نباشد؛ پس سجده بر گياهاني؛ مانند گندم، جو و پنبه صحيح نيست.

برخي از مصاديق اين مسئله، عبارت‌اند از: 1. سنگ‌هايى مانند سنگ مرمر، سنگ‌هاى سياه، سنگ آهك و سنگ گچ. 2. گچ و آهك پخته و آجر و كوزه گِلى و مانند آن. 3. كاغذي كه آن‌را از چيزى كه سجده بر آن صحيح است(مثلاً از كاه يا پنبه)، ساخته باشند. 4. خاك، مخصوصاً تربت حضرت سيّد الشّهداء(عليه السلام). (امام خميني، توضيح المسائل (محشّي) ج 1، ص 584 – 587 )

چند نكته:
الف. سجده بر مواد معدنى؛ مانند طلا، نقره، عقيق و فيروزه، صحيح نيست.

ب. سجده بر برگ درخت انگور، اگر تازه باشد صحيح نيست، ولى پس از خشك شدن مي‌توان بر آن سجده كرد.

ج. سجده بر گياهان دارويي؛ مانند گُل بنفشه و گُل ‌گاوزبان، صحيح نيست، ولى سجده بر گُل‌هايى كه خوراكى نيستند، جايز است. (برخي ديگر از فقها سجده بر گياهان دارويي كه براي درمان استفاده مي‌شود، صحيح مي‌دانند؛ مانند آيات عظام: خوئي، سيستانى، تبريزى و زنجاني؛ همان، ج 1، ص 584 – 587)

د. اگر وقت نماز تنگ بود و چيزى كه سجده بر آن صحيح باشد وجود ندارد، مي‌توان بر لباس سجده كرد.

چند سوال از آية الله مكارم شيرازي دام ظله:
سوال: در مواقعي كه مُهر وجود ندارد و سجده بر سنگ و چوب مشكلي نيست، آيا در خصوص الياف پنبه نيز مشكلي هست؟
پاسخ: در موارد عادي هم سجده بر سنگ و چوب اشكال ندارد و سجده بر الياف پنبه جايز نيست.

 سوال: آيا بهتر است كه بعد از نماز مهر را ببوسيم يا نبوسيم؟ آيا نزد شيعه مهر تقدس دارد؟
پاسخ: بهتر است بعد از نماز سجده شكر بجا آوريد. و مهر اگر تربت حضرت سيدالشهداء باشد داراي شرافت و فضيلت است. ولي به صورت كلي مهر قطعه اي از زمين پاك است كه براي سهولت دسترسي به اين صورت در آمده و تقدس خاصي ندارد.

 سوال: اگر در حالت سجده يا بعد از آن شك كنيم يك يا دو سجده انجام داده ايم چه بايد كنيم؟
پاسخ: بايد يك سجده ديگر انجام دهيد مگر اين كه وارد فعل بعد مانند تشهد شده باشيد.

 سوال: اگر به صورت كرم ماليده شده باشد به طوري كه به پيشاني اگر دست بزنيم چرب مي شود، با آن مي توان سجده كرد؟خانم ها هنگام آرايش به صورت خود انواع كرم ها و پودر رنگي مي زنند در اين صورت با پيشاني آغشته به آنها مي توان سجده كرد؟
پاسخ: اگر چربي به طوري نباشد كه بصورت يك قشر روي پوست قرار گرفته باشد سجده مانعي ندارد.
 
سوال: آيا در مكه و مدينه كه استفاده از مهر مشكلاتي به وجود مي آورد، مي توان مهري را روي پيشاني گذاشت و روي آن را با شال، چفيه، دستمال و ... بست؟ نماز در اين حالت چه حكمي دارد؟
پاسخ: جايز نيست.
 
سوال: اگر در سجده چادر بين پيشاني و مهر قرار بگيرد حكم چيست؟
پاسخ:بين مهر و پيشاني نبايد حايل باشد. 

سجده بر سنگ و چوب اشكال ندارد ولي سجده بر الياف پنبه جايز نيست

چند سوال از آية الله خامنه اي دام ظله:
سوال: در انتهاى نماز، در سجده شك كردم كه در سجده شكر هستم يا سجده آخر نماز، تكليف چيست؟
جواب: به قصد نماز ادامه دهيد و نمازتان صحيح است.

 سوال: اگر بعد از سر برداشتن از سجده شك كند كه يك سجده خوانده يا دو تا ولى احتمال بيشتر بدهد كه دو سجده بجا آورده بايد چه كار كند و حكم نمازهاى گذشته كه با احتمال دو سجده نماز را تمام كرده چيست؟
جواب: در فرض سوال اگر كثيرالشك نباشد، بايد يك سجده ديگر بجا آورد.

 سوال: در نماز جماعت براى اينكه مأموم به سجده امام برسد، آيا مى‌تواند در ذكر ركوع يك بار «سبحان الله» بگويد و به سجده برود؟
جواب: بايد ذكر را كامل بگويد و خود را به سجده برساند و در صورتى كه به سجده اول نرسيده، در سجده دوم ملحق شود.

 سوال: اگر شخصى بعد از سلام نماز يادش بيايد كه يك سجده از ركعت آخر را فراموش كرده، آيا به‌جا آوردن قضاى سجده بر او واجب است يا اين كه انجام دو سجده سهو كفايت مى‌كند؟
جواب: اول بايد قضاى سجده فراموش شده و سپس دو سجده‌ى سهو را به‌جا آورد.
 
سوال: تأخير در انجام سجده سهو عمداً يا سهواً چه حكمي دارد؟
جواب: عمداً جايز نيست.
 
سوال: آيا مى‌توانم بر دستمال كاغذى سجده كنم؟
جواب: اگر از چوب و يا گياهان ساخته شده، مانع ندارد.

 سوال: آيا در نماز واجب نشستن بين دو سجده واجب است در نماز مستحب چطور؟
جواب: واجب است و تفاوتى ميان نماز واجب و مستحب نيست.

منابع:
سايت اسلام كوئيست
پايگاه اطلاع رساني آية الله خامنه اي دام ظله
پورتال انهار