بادگيرهاي چپقي در سيرجان

بادگير چپقي

بادگيرهاي چپقي در سيرجان

سيرجان كرمان در كنار تمام جذابيت هايش، يك ويژگي منحصر به فرد دارد كه در هيچ جاي ديگر ايران مشابهش را نمي بينيد؛ چپق هايي رو به آسمان!

اين چپق ها البته با چپق هايي كه قديمي ها دود مي كردند تفاوت زيادي دارد. آنها بادگيرهايي هستند كه با آجر و ملات ساخته شده اند و وظيفه شان خنك كردن خانه سيد علي اصغر رضوي بوده است.

بادگيرهاي چپقي سيرجان

او يكي از پزشكان شهرستان سيرجان در دوره پهلوي اول بوده كه حالا بادگيرهاي خانه اش در بلوار دكترصادقي، كوچه حاج رشيد به عنوان يك ميراث ملي شناخته شده و در تاريخ ۷ مهر ۱۳۸۱ با شماره ۶۴۶۷ در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.

ماجراي ساخت اين بادگيرهاي چپقي، به كشف معمار آنها، سيد مهدي شجاعي برمي گردد. او كه در يك سفر دريايي متوجه تهويه خوب استراحتگاه كشتي شده بود، با كمي دقت متوجه فرم خاص دودكش هاي كشتي شد و نتيجه گرفت اگر آنها را در بادگيرهاي خانگي استفاده كند، مي تواند هواي خنك تري را به داخل خانه بكشاند.

بادگير چپقي سيرجان

بادگير چپقي مانند برجك هايي هستند كه روي بام خانه هاي كويري ساخته مي شوند و در قسمتي از آن يك حوضچه قرار دارد. بادگيرها باد را به داخل هدايت مي كنند و با برخورد باد به آب حوضچه، فضا خنك مي شود.

عكس باگير هاي چپقي

بادگيرهاي چپقي اما به جاي فضاي مكعبي شكل خارجي، چند لوله‌ خم زانويي دارند كه با شبكه هاي هندسي منظمي به هم مرتبطند و باد را از جهت هاي مختلف به خانه هدايت مي كنند. البته زيبايي اين بادگيرهاي چپقي فقط به خاطر فرم خاص آنها نيست. بدنه خارجي لوله هاي بادگير با قطعات كوچك آجرهاي هندسي شش ضلعي تزئين شده و جلوه زيبايي به بنا داده است.

معماري بادگيرهاي چپقي

اگر دوست داريد نمونه هاي ديگري از بادگيرها چپوقي را ببينيد، بايد راهي شهرهاي كويري ديگري مثل يزد، گناباد، طبس، كرمان، بم و زاهدان شويد.

بادگير چپقي

بادگيرهاي چپقي اين شهرها از معروف ترين نمونه هاي معماري سنتي كوير ايران هستند و البته شكل ظاهري شان تقريبا به هم شباهت دارد. يعني مكعب هاي چهارگوشي كه در ديوارهاي چهارگانه آنها چند سوراخ و شكاف تعبيه شده است.